بررسی فیتوشیمیایی و اثرات ضدقارچی گیاه ترخون(artemisia dracunculus l.)

چکیده : وضعیت آب و هوایی خاورمیانه استفاده ازگیاهان رادرتمام شئون زندگی مردم این منطقه واردکرده است .این مردم بدون اینکه خودبدانند گیاه راعمدتا برای تغذیه بصورت خام، پخته، خشک شده و بسیاری اشکال دیگر که درطول زمان برتعداد آنها افزوده شده است ، جهت درمان دردها یاشفای بیماریها وهزاران هزارکاربرد دیگر استفاده کردندوهمین موضوع درطول تمام این قرنها، ازهمان تمدنهای ساده اولیه تاجوامع پیشرفته کنونی، توجه کنجکاوان بسیاری رابه خود جلب کرده است . گیاه ترخون نیزازاین قاعده مستثنی نبوده وازآنجا که پرورش آن نیزدرایران معمو است باعث شده تاکاربردهای متعددی برای آن درکتب مختلف عملی ایرانی ذکر شود و مقالات بسیاری دراین رابطه به چاپ رسیده که ترکیب شیمیایی وخواص درمانی عصا واسانس آن رامتناسب باتکنیکهای موجود مورد بررسی قرارداده اند . ازجمله مطالعهdeans که درسال 1988 برروی خواص ضد باکتریایی اسانس تاراگون فرانسوی صورت گر ونیز گزارش اثرضدفعال کنندگی سیرآبشاری کمپلمان بطورinvitro باردیگر بروجهه این گیاه درزمینه درمان شناسی افزود واهمیت آنرادوچندان کرد . بررسی این پایان نامه درسال 1370 باتحقیقی برروی گیاه artemisia dracunculum l. ایران شکل گرفت وگیاه ازنظر فتوشیمی واثرات ضدقارچی عصاره واسانس موردبررسی واقع شد.به این منظور ابتداگیاه تازه ازنظر درصدآب (به روشهای اتوووآزئوتروپی) وگیاه خشک وتازه ازنظردرصد خاکستر (خاکسترتام، خاکستر غیرمحلول دراسید و محلول دراسید) و درصد اسانس مورد بررسی قرارگرفت .جدول زیربه مقایسه نتایج حاصل ازگیاه تازه و خشک دراین رابطه می پردازد . پس ازمراحل خشک کردن و پودرکردن گیاه، تهیه عصاره متانولی و آزمایشات فیتو شیمیایی مربوطه انجام شد که نتایج حاصل درجدول زیر خلاصه میگردد : تعیین وزن حجمی و درصد وزن در وزن و ph اسانس درمرحله بعدی صورت گرفت و نتایج زیربدست آمد . اسانس گیاه ازنظرترکیبات شیمیایی توسط دستگاه gc/mass مورد بررسی قرارگرفت و باتوجه به امکانات موجودوازطریق مقایسه طیفهای بدست آمده باطیفهای استاندارد موجود درکتابهای مربوطه ترکیبات زیربه ترتیب اولویت شناسایی گردید. 1. estragole 2. sabinene 3. 2-acetylpyridine 40 limonene دربخش دیگری از تحقیق عصاره و اسانس گیاه هردوازنظر اثرات ضدقارچی موردبررسی قرارگرفتند . که درمورد عصاره غلظتهای 0/2، 0/5 و1 درصد و درمورد اسانس مقادی1،2،3 و 4 قطره برروی قارچهای : 1. aspergillus niger)a.ni(2. trichosporon beigelii)tr.be(3. alternaria species)al.sp(4. trichophyton mentagrophytes)t.men(5. epidermophyton fluccosum)e.fl(آزمایش گردیده . نتایج اثرات درجدول زیرنشان داده شده است : درنهایت باتوجه به جدول قبل میتوان نتیجه گرفت که عصاره و اسانس گیاه (که د قابل توجهی دارد) ازاثرات ضدقارچی خوبی برخوردار هستند وازآنجاکه گیاه درایران کشت داده ولذا به فراوانی یافت میشود میتوان استفاده ازآن راجهت تهیه اشکال دارویی ضدقارچی پیشنهادنمود. امیدکه این بررسی راه رابرای تحقیقات پردامنه بعد دراین زمینه گشوده و بتواند درجهت یافتن داروهای جدیدازاین منابع ارزان قیمت وسالم، ثمربخش باشد .